. غلام سیاه و کارزار او

 بعد از او ، چون ، غلام اباذر - که غلام سیاه رنگى بود - پیش آمد . حسین ( علیه السلام ) به او فرمود : " من به تو اذن دادم که از این زمین بیرون به روى و جان خود را حفظ کنى ، زیرا تو همراه ما آمدى تا به عافیت و خوشى برسى " . گفت : " اى پسر پیغمبر ! آیا رواست من در زمان خوشى و نعمت ، نان خور شما باشم و در سختىها شما را تنها بگذارم ؟ درست است بویم بد ، مقامم پست ، و رنگم سیاه است ، شما بر من منت گذارید و به آسایش جاویدان بهشتى برسانید تا بدنم خوشبو ، مقامم شریف و رویم سفید شود . نه ، به خدا قسم از شما دور نمى شوم تا این که خون سیاه خویش را با خون پاک شما درآمیزم " . پس از آن به جنگ پرداخت و جنگید تا کشته شد . راوى مى گوید : پس از او عمرو بن خالد صیداوى نزد حسین ( علیه السلام ) آمد و گفت : " یا ابا عبد الله ! جانم فداى تو باد . من تصمیم گرفته‌ام به یاران تو ملحق شوم و دوست ندارم از آنان عقب بمانم و تو را بى یار و یاور در میان اهل بیتت کشته ببینم " . حسین ( علیه السلام ) فرمود : " برو که ما نیز ساعت دیگرى به تو مىرسیم " . عمرو ، حمله کرد و جنگید تا به شهادت رسید . آنگاه حنظلة بن سعد شامى آمد و در برابر حسین ( علیه السلام ) ایستاد ، صورت و سینهء خود را سپر شمشیرها و تیرها و نیزه‌ها قرار داد و خطاب به سپاه کوفه ، آیات عذاب را تلاوت نمود و آنان را از عذاب خداوند بیم داد . و گفت : " من مىترسم بر شما آن عذابهایى که بر امتهاى گذشته نازل شد ، نازل شود ، عذابى چون عذاب قوم نوح وقوم عاد وقوم ثمود و آنان که بعد از ایشان بودند . خدا ستمى را براى بندگان خود نمى خواهد . اى قوم ! بر شما از عذاب ‹ صفحه 640 › روز قیامت مىترسم ، روزى که روى خود از محشر به سوى جهنم بگردانید و کسى نباشد که شما را از عذاب خداوند دور نگه دارد . اى مردم ! حسین ( علیه السلام ) را نکشید ، زیرا خداوند عذابى بر شما مى فرستد و شما را هلاک مى کند و کسى که بر خدا افترا ببندد ، زیانکار است " . پس از آن رو به سوى حسین ( علیه السلام ) نمود و گفت : " آیا به سوى پروردگار خویش نرویم و به برادران خود ملحق نشویم ؟ " فرمود : " برو به سوى کسى که از دنیا و آنچه در آن هست ، براى تو بهتر است ، به سوى پادشاهى بى زوال و جاوید " . حنظله پیش آمد و شجاعانه جنگید و بر سختى ها شکیبایى کرد تا کشته شد .